انیاگرام چیست؟ به همراه آزمون تشخیص شخصیت انیاگرام

انیاگرام (Enneagram) واژه‌ای یونانی‌ست، تشکیل شده از دو بخش اینیا (ennea) به معنای نُه، و گرام (gram) به معنای وجه، مدل و شکل. تست انیاگرام نُه‌وجهیِ شخصیت است. طرحی‌ست که به تبیین نُه مدل ارتباطی انسان‌ها می‌پردازد. (Enneagram را در زبان فارسی به شکلهای اناگرام –انیاگرام و ایناگرام نیز می‌نویسند.) در انیاگرام نُه تیپ شخصیتی معرفی می‌شود، که هر یک از آن‌ها انگیزه‌ها، ارزش‌ها، تمایلات و ترس‌های خاص خودشان را دارند. هیچ‌یک از تیپ‌های شخصیتی اناگرام، نسبت به تیپ‌های دیگر برتری ندارد، و هرکدام از تیپ‌های شخصتی اناگرام، نقاط ضعف و نقاط قوت خاص خود را دارند، که با شناخت آن‌ها می‌توانیم رابطه‌ای بهتر با خود و با دیگران برقرار کنیم. شخصیت شناسی انیاگرام  ( تست انیاگرام ) دانشی‌ست باستانی که در چند دهه‌ی اخیر با دگرگونی و تحولی بنیادین، در قامتی تازه پا به عرصه‌ی علوم انسانی گذاشته است. ردپای انیاگرام را، گرجیف در ایران و عرفان ایرانی یافت، به‌طوری که می‌گویند مولانا یکی از بزرگان این علم بوده است. انیاگرام جزو اسراری بوده است که سینه به سینه نقل می‌شده و گرجیف پس از سفری پرماجرا به کشورهای یونان، مصر، ترکیه، ایران، افغانستان، هند و نواحی تبت، سرانجام این علم باستانی را به شکلی دسته‌بندی شده در اختیار علاقه‌مندان به خودشناسی قرار داد. انیاگرام بسیار مورد توجه روانشناسان قرار گرفت و با توصیف ویژگی‌های شخصیتی هر تیپ، بر اساس طبقه‌بندی‌های روانشناسی، برای هر تیپ شخصیتی، ویژگی‌های روان‌شناختی منحصربه‌فردی معرفی شد.

شخصیت شناسی انیاگرام ( تست انیاگرام ) در واقع سفری‌ست از خود به خود. سفر از خودِ شرطی‌شده‌ای که به شکلی اتوماتیک‌وار رفتار می‌کند؛ تا خویشتنِ آگاه و بیداری که کنترلِ ماشینِ “کالبد-ذهن-شخصیت” را به دست گرفته است. انیاگرام سفری‌ست از موج (که می‌پندارد از دریا جداست) به دریا. در این سفر ما با قالبی که خود را با آن یکی انگاشته‌ایم آشنا می‌شویم و با دست ساییدن به کرانه‌های این قالب، پا به دنیایی می‌گذاریم که در آن، ما به جای واکنش نشان دادن به شرایط، کُنِشی خلاق و آگاهانه خواهیم داشت. این مژده را نیز به شما بدهم، که ما با شناخت تیپ‌های شخصیتی نُه گانه‌ی اینیاگرام، می‌توانیم از خصوصیات مثبت تیپ‌های شخصیتی دیگر نیز، هر زمان که نیاز بدانیم در زندگی خود بهره‌مند شویم. ما با شناخت تیپ‌های شخصتی اینیاگرام به تعبیر مولانا پی به جانی می‌بریم که این شخصیت، پیراهنی‌ست بر تنِ او.

برای آشنایی مختصر با ۹ تیپ شخصیتی ایناگرام، تصویر زیر را بررسی بفرمایید. و برای آشنایی بیشتر، با تیپ انیاگرام  خود در آزمون انیاگرام  شرکت کنید و از تفسیر کامل آن استفاده نمایید.

تئوری انیاگرام یا تیپ های نه گانه (در شکل فعلی آن) در واقع ترکیبی از عرفان شرقی و روانشناسی مدرن است. هدف جورجیوف از تحقیق در این زمینه شناخت ابعاد شخصیت انسان و ارائه راهکار برای رشد و خود آگاهی بیشتر انسان بوده است. زیرا جورجیوف بر این باور بود که تا انسان خود را به درستی نشناسد، قادر به کمک به خود و نیز کمک به دیگران نخواهد بود. او انسانها را به نه تیپ شخصیتی تقسیم می کند که هر تیپ دارای نقاط قوت و ضعف خاص خود می باشد .در اینجا این نه تیپ به صورت خیلی مختصر ارائه می شود و در صورت نیاز به تشخیص تیپ شخصیتی خودتان در تست انیاگرام شرکت کنید:

۱- اصلاح‌گرا

افراد متعلق به تیپ شخصیتی یک بر این باور هستند که فقط یک راه درست برای عملکردها وجود دارد. رویدادها را سفید و سیاه می‌بینند؛ و سعی می‌کنند اصول اخلاقی را رعایت کرده و به‌سوی آن هدایت شوند. آن‌ها تمایل دارند که همه کارها به‌درستی و طبق نظم خاصی انجام شوند. در مرحله سالم شخصیتی انسان‌هایی بسیار صادق، عادل و کارآمد هستند.

۲- یاری‌گر

فرد متعلق به این تیپ دوست دارد موردقبول د توجه دیگران باشد و برای این‌که کسی از او نرنجد، شخصیت متفاوتی از خود، به افراد متفاوت نشان می‌دهد. او می‌کوشد بی‌نیازی خود را نشان بدهد تا کمک کردن به دیگران را به‌عنوان خصلت انسانی خود نشان بدهد. معمولاً مهر و محبت را می‌جوید و به دیگران ابراز می‌کند. در مرحله سالم شخصیتی خود، به‌طور واقعی مهربان و دلسوز است که همین به او اجازه می‌دهد که بدون هیچ‌گونه انتظار و چشم‌داشتی به خود و دیگران خدمت کند.

۳- موفقیت‌گرا

به‌طورکلی موفقیت و پیشرفت هدف زندگی تیپ شخصیتی سه است. رقابت را دوست دارد، سعی در به کار بردن توانایی‌های شخصیتی خود دارد و معایب را می‌پوشاند. خود را با دست‌آوردهای خود یکسان می‌داند. در مرحله سالم شخصیتی خود، فرد بسیار لایق، مؤثر و موفقی است که خود را با عملکرد خود متفاوت می‌داند و تأثیر مهم و باارزش روی جامعه دارد.

۴- فردگرا

تیپ شخصیتی چهار، درون‌گرا، حساس، خیال‌پرداز، تودار و هنردوست است. به رویدادهای غم‌انگیز گذشته فکر می‌کند و بسیار مبادی‌آداب و خوش‌سلیقه است. زیبا نگری و کنجکاوی فراوانی دارد. در مرحله سالم شخصیتی خود، فردی بسیار هنرمند و مبتکر است. زیبایی‌های جهان هستی را به‌خوبی درک می‌کند و در کاهش دردهای دیگران بسیار توانا، کاردان و تأثیرگذار است.

۵- جست‌وجوگرا

فرد متعلق به این تیپ شخصیتی معمولاً کناره‌گیر و منزوی است. از این‌که برای دیگران وقت و انرژی بگذارد راضی نیست. همبستگی‌ها و تعهدات را دوست ندارد. بسیار مطلع، باتدبیر و آگاه است. در تجزیه‌وتحلیل مسائل پیچیده مهارت دارد. در مرحله سالم شخصت خود، فردی دانشمند، با منطق و فلسفه‌گرا، مصمم و پایدار است. دانش و خرد خود را در خدمت بشریت می‌گذارد.

۶- وفادار

فرد متعلق به این تیپ شخصیتی معمولاً قابل‌اطمینان، وفادار و محترم است که گاهی هم محافظه‌کارانه و با شک و تردید به مسائل می‌نگرد. دوست یاب و باگذشت است. تفکر و تصمیم محکم و راسخ ندارد. در مرحله سالم شخصیتی خود، فردی مسئول، مدعی حق و وفادار است؛ که دوستان فراوانی دارد. در موفقیت‌های مردمی و اجتماعی نیروی بسیار به کار می‌برد و دنبال موفقیت شخصی خود نیست.

۷- ماجراجو

تیپ شخصیتی هفت، دوست دار شور، شوق و هیجان بوده و می‌کوشد که تمام راه‌ها را باز نگه دارد. می‌تواند متظاهر باشد و معمولاً در کنار این افراد به دیگران خوش می‌گذرد. خوش‌خو و خوش‌رو است و اصلاً سخت‌گیر و نکته‌سنج نیست. انرژی و تحرک زیادی دارد. در مرحله سالم تیپ شخصیتی، رهبر خوب، پیشرو و لایق و انعطاف‌پذیر است که تفاوت‌ها را به‌خوبی پذیرا است.

۸- چالش‌گر

فرد متعلق به این تیپ شخصیتی شهامت، شجاعت و صداقت دارد. کنترل امور را به دست می‌گیرد، عصبانیت و مخالفت خود را مخفی نمی‌کند، متکی‌به‌خود، راسخ، کاردان و باپشتکار است. مجادله، مشاجره و بحث‌وجدل را دوست دارد و می‌تواند زورگو باشد. در مرحله سالم تیپ شخصیتی خود، رهبر لایق و موفقی است (به‌خصوص برای اموری که خیلی عادل و جاافتاده نیستند)؛ که با کاردانی، موانع و مشکلات خود و دیگران را به چالش می‌گیرد.

۹- مسالمت‌جو

تیپ شخصیتی نه هر دوروی سکه را می‌بیند. خواسته‌های خود را به‌راحتی به خاطر دیگران کنار می‌گذارد. نیاز و خواسته‌های دیگران را بر نیاز و خواسته‌های خود ترجیح می‌دهد. معمولاً علاقه‌مند است که آرامش به هر قیمتی حفظ شود. در مرحله سالم شخصیتی خود، مشاور و میانجی گر بسیار کاردان و موفقی است. صلح و صفا را با مهارت و متانت گسترش می‌دهد.